আৰ্থিক সংকটৰ কোনো নিৰ্ধাৰিত সূত্ৰ নাই যদিও বিভিন্ন পৰিসংখ্যাৰ জৰিয়তে দেশ অথবা ৰাজ্য এখনৰ আৰ্থিক অৱস্থাৰ বিষয়ে এক আভাস পোৱা যায়।
যিহেতু শেহতীয়াকৈ আৰ্থিক সংকটৰ সূত্ৰ লৈ বিভিন্ন আলোচনা হৈছে, সেয়েহে অসমৰ এক নিৰপেক্ষ সমীক্ষাৰ বাবে মহাগাণনিকৰ (CAG) শেহতীয়া ৰিপোৰ্টৰ কিছু তথ্য দিব বিচাৰিছোঁ:
(১) ৰাজহ ঘাটি 2021-22 বর্ষত 2,732.77 কোটি টকাৰ পৰা 341.76 শতাংশ বৃদ্ধি হৈ 12,072.35 কোটি টকা হৈছে, আনহাতে বিত্তীয় ঘাটি 2021-22 বর্ষত 19,863.12 কোটি টকাৰ পৰা 52.06 শতাংশ বৃদ্ধি হৈ 2022-23 বর্ষত 30,204.83 কোটি টকা হৈছে I
(২) 2018-19 আৰু 2022-23 চনৰ ভিতৰত ৰাজহ ব্যয় 56,899.00 কোটি টকা (জি এচ ডি পিৰ 18.39 শতাংশ)ৰ পৰা 1,01,814.65 কোটি টকা (জি এচ ডি পিৰ 20.65 শতাংশ)লৈ বৃদ্ধি পাইছে। এই সময়ছোৱাত মুঠ ব্যয়ৰ এটা উল্লেখযোগ্য অংশ (80ৰ পৰা 85 শতাংশ) ধাৰাবাহিকভাৱে ৰাজহ ব্যয়ৰ দ্বাৰা গঠন হৈছিল, যি গড় 15.79 শতাংশ বার্ষিক হাৰত বৃদ্ধি পাইছিল।
(৩) ৰাজহ লাভ আৰু ৰাজহ ব্যয়ৰ মাজৰ ব্যৱধানৰ ফলত ৰাজহ ঘাটি উৎপন্ন হয়। 2018-19 বৰ্ষত 6,580.16 কোটি টকাৰ (জি এচ ডি পিৰ 2.13 শতাংশ) ৰাজহ ৰাহিৰ পৰা চলিত বৰ্ষত ৰাজ্যখনৰ ৰাজহ ঘাটি 12,072.35 কোটি টকা (জি এচ ডি পিৰ 2.45 শতাংশ) লৈ বৃদ্ধি পাইছে।
(৪) কেৱল মূলধনী ব্যয়ৰ উদ্দেশ্যত ৰাজ্য চৰকাৰে 15,997.71 কোটি টকা ব্যয় কৰিছিল। ই 2022-23 বৰ্ষৰ মুঠ ব্যয়ৰ 13.34 শতাংশ আছিল। 2022-23 চনত লোৱা মুঠ ঋণৰ 56.59 শতাংশ মূলধন ব্যয় আছিল। সেইদৰে, ধাৰ লোৱা পুঁজিৰ এটা অংশ বছৰটোত বৰ্তমানৰ ব্যৱহাৰ পূৰণ আৰু আগৰ ঋণ পৰিশোধৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।
(৫) ৰাজহ লাভ আৰু ৰাজহ ব্যয়ৰ মাজৰ ব্যৱধানৰ ফলত ৰাজহ ঘাটি উৎপন্ন হয়। 2018-19 বৰ্ষত 6,580.16 কোটি টকাৰ (জি এচ ডি পিৰ 2.13 শতাংশ) ৰাজহ ৰাহিৰ পৰা চলিত বৰ্ষত ৰাজ্যখনৰ ৰাজহ ঘাটি 12,072.35 কোটি টকা (জি এচ ডি পিৰ 2.45 শতাংশ) লৈ বৃদ্ধি পাইছে।
(৬) ৰাজ্যৰ মুঠ ব্যয় আৰু মুঠ ঋণ বর্হিভূত প্ৰাপ্তিৰ মাজৰ ব্যৱধানৰ ফলত বিত্তীয় ঘাটি উৎপন্ন হয়। ৰাজ্যখনৰ বিত্তীয় ঘাটি 2018-19 চনত 4,779.06 কোটি টকাৰ (জি এচ ডি পিৰ 1.54 শতাংশ)ৰ পৰা 2022-23 চনত 30,204.83 কোটি টকা (জি এচ ডি পিৰ 6.12 শতাংশ) লৈ বৃদ্ধি পাইছে।
(৭) FRBM আইন/ নিয়মে কিছুমান সীমা নির্ধাৰণ কৰে যাৰ ভিতৰত ৰাজহ ঘাটি, বিত্তীয় ঘাটি, মুঠ ৰাজ্যিক ঘৰুৱা উৎপাদন (জি এচ ডি পি)ৰ শতাংশ হিচাপে ঋণ, আৰু একেদৰে প্ৰত্যাভূতিৰ বাবে পূৰ্বৰ বছৰৰ ৰাজহ লাভৰ শতাংশ হিচাপে। 2022-23 চনত ৰাজহ ৰাহিৰ লক্ষ্যৰ বিপৰীতে ৰাজহ ঘাটি আছিল 2.45 শতাংশ; 3.5 শতাংশ সীমাৰ বিপৰীতে বিত্তীয় ঘাটি আছিল 6.12 শতাংশ।
(৮) দৰমহা আৰু মজুৰি, পেঞ্চন, সূত পৰিশোধৰ দৰে চৰকাৰৰ প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ ব্যয় 2018-23 লৈ বিগত পাঁচ বছৰৰ সময়ছোৱাত ক্রমান্বয়ে 16,548.72 কোটি টকা বৃদ্ধি পাইছে।
(৯) মূলধনী ব্যয় হৈছে স্থিৰ আন্তঃগাঁথনি সম্পদ যেনে ৰাস্তা, ভৱন আদি সৃষ্টিৰ বাবে কৰা ব্যয়। বছৰটোত ৰাজ্যখনৰ মূলধনী ব্যয় 2021-22 বর্ষত 20,125.83 কোটি টকাৰ পৰা 4,128.12 কোটি টকা (20.51 শতাংশ) হ্রাস হৈ 2022-23 বর্ষত 15,997.71 কোটি টকা হয়।
(১০) ৰাজ্যৰ বাকী থকা ঋণ 2018-19 চনত 59,425.61 কোটি টকাৰ পৰা 2022-23 চনত 1,23,214.80 কোটি টকালৈ দ্রুতগতিত 107.34 শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে। বাকী থকা দায়বদ্ধতাৰ বৃদ্ধিৰ হাৰো 2018-19 চনত 20.60 শতাংশৰ পৰা 2022-23 চনত 23.32 শতাংশলৈ বৃদ্ধি পাইছে। মুকলি বজাৰৰ পৰা অধিক ঋণ লোৱাৰ বাবে 2018-19 চনত 19.21 শতাংশৰ পৰা 2022-23 চনত 24.98 শতাংশলৈ বকেয়া দায়বদ্ধতা/ জি এচ ডি পি-ৰ অনুপাত বৃদ্ধি পাইছে। ৰাজ্যখনে 2018-23 চনৰ পাঁচ বছৰৰ সময়ছোৱাত 6.61 শতাংশৰ পৰা 7.88 শতাংশৰ ভিতৰত গড় সুতৰ হাৰত বাকী থকা ৰাজহুৱা ঋণৰ সুত পৰিশোধৰ বাবে ৰাজহ লাভৰ প্ৰায় পাঁচৰ পৰা সাত শতাংশ ব্যৱহাৰ কৰিছিল।
(১১) 2022-23 বৰ্ষৰ শেষত মুঠ ঋণৰ 81.98 শতাংশ ৰাজহুৱা ঋণ আছিল। বছৰটোত, ই 26.15 শতাংশ হাৰত বৃদ্ধি হৈছিল, অর্থাৎ যোৱা পাঁচ বছৰৰ ভিতৰত দ্বিতীয় সৰ্ব্বোচ্চ। ৰাজহুৱা ঋণৰ গড় বৃদ্ধিৰ হাৰ (23.92 শতাংশ) বছৰটোত জি এচ ডি পিৰ গড় বিকাশৰ হাৰ (11.91 শতাংশ) তকৈ ওপৰলৈ গৈছিল। এইসমূহে ইংগিত দিয়ে যে আগন্তুক বছৰসমূহত ৰাজহুৱা ঋণৰ ওপৰত সূত পৰিশোধৰ ওপৰত চাপ বৃদ্ধি হ’ব।
(১২) ৰাজহুৱা ঋণৰ লাভ 2018-19 চনত 11,754.65 কোটি টকাৰ পৰা 2022-23 চনত 28,270.02 কোটি টকালৈ 140.50 শতাংশ বৃদ্ধি পাইছে। 2022-23 চনত 28,270.02 কোটি টকা ৰাজহুৱা ঋণৰ লাভৰ ভিতৰত ৰাজ্য চৰকাৰে 56.59 শতাংশ (15,997.71 কোটি টকা) মূলধনী ব্যয় আৰু বাকী থকা ধন পূৰ্বৰ ঋণ আদি পৰিশোধৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিছিল।
ৰাইজৰ গ্ৰহণ যোগ্যতা আৰু কোনো বিতৰ্ক নহবলৈ নিজৰ পৰা কোনো তথ্য অথবা যুক্তি নিদি, সম্পূৰ্ণ ভাবে CAG Report ভিত্তিতে এই সমীক্ষা তৈয়াৰ কৰা হৈছে। স্বাভাৱিক ভাৱে আমি সকলোৱে বিচাৰোঁ অসম সকলো দিশত আগুৱাই যাওক, আৰ্থিক, সামাজিক আৰু ৰাজনৈতিক ভাৱে সুষ্ট সৱল হওঁক, পিছে লগতে ৰাইজেও লক্ষ্য ৰাখিব লাগিব যেন বাহিৰে ৰং চং ভিতৰে কোৱাভাতুৰি সদৃশ পৰিস্থিতি নহয়।
