মাইক্ৰ’ড্ৰামাৰ এই ঢৌ টোৱে ভাৰতৰ ডিজিটেল বিনোদন জগতত এক নতুন যুগ আৰম্ভ কৰিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা নতুন কণ্টেণ্ট নিৰ্মাতাসকলৰ বাবে সুযোগ সৃষ্টি হৈছে, লগতে দৰ্শকসকলক মোবাইলৰ মাজেৰে সুদক্ষ আৰু মনোৰঞ্জনমূলক কাহিনী লাভ কৰিবলৈ সক্ষম কৰিছে। মাইক্ৰ’ড্ৰামা হৈছে অতি চুটি, ৬০-১২০ ছেকেণ্ডৰ ক্লিফহেংগাৰ-আধাৰিত ভিডিঅ’ কাহিনী, যিয়ে দৰ্শকৰ মনত নিচাযুক্ত প্ৰভাৱ সৃষ্টি কৰে। চীন দেশে এই ধাৰাৰ প্ৰচলন কৰিছিল যদিও ভাৰতে ইনষ্টাগ্ৰাম ৰিলছ, ইউটিউব শ্বৰ্টছৰ দৰে প্লেটফৰ্মৰ জৰিয়তে ইয়াক ব্যাপক জনপ্ৰিয় কৰি তোলে।
মাইক্ৰ’ড্ৰামাক দ্ৰুতগতিত চলি থকা প্ৰজন্মৰ বাবে নিৰ্মিত ছ’প অপেৰাৰ এক বিকশিত সংস্কৰণ বুলি ভাবিব, যিটো টেলিভিছনৰ বাবে নহয়, ফোন পৰ্দাৰ বাবে ডিজাইন কৰা হৈছে । এই ফৰ্মেটৰ উৎপাদন খৰচ কম, ফলাফল দ্ৰুত, আৰু বিজ্ঞাপন বা চাবস্ক্ৰিপচনৰ দ্বাৰা আয়ৰ সম্ভাৱনাও অধিক। ভাৰতে ধীৰে ধীৰে ৩০-৪০ মিনিটৰ পৰম্পৰাগত টিভি ছিৰিজৰ ঠাইত মাইক্ৰ’ড্ৰামা গ্ৰহণ কৰিছে, বিশেষকৈ মোবাইল-ফাৰ্ষ্ট দৰ্শকসমূহৰ বাবে।
মোবাইল ফোনত আটাইতকৈ অধিক সময় কাটোৱা আৰু মনোযোগৰ সময় হ্ৰাস হোৱা দৰ্শকসমূহক লক্ষ্য কৰি এই ছ’প অপেৰা ২.০ ফৰ্মেটৰ জন্ম হৈছে। ৰিলিছ, কুকু, ৰিলছাগাৰ দৰে ভাৰতীয় ষ্টাৰ্টআপে এই ফৰ্মেটৰ ওপৰত বিনিয়োগ কৰি বৃহৎ দৰ্শকগোষ্ঠী আহৰণ কৰিছে।মানুহৰ মনোযোগৰ সময় ২০০০ চনত ১২ ছেকেণ্ডৰ পৰা ২০২৫ চনত ৮ ছেকেণ্ডলৈ হ্ৰাস পাইছে। কিহৰ বাবে এই চোকা মনোযোগ হেৰুৱাই পেলালে ? ডিজিটেল তথ্যৰ অবিৰত আৰু অলংকৃত প্ৰবাহ। চুটি ৰূপৰ বিষয়বস্তুৰ উন্মেষ ঘটি আমাৰ মনৰ স্থান জয় কৰিলে। এই সংকুচিত এংগেজমেণ্ট উইণ্ড’ৰ জৰিয়তে কামোৰৰ আকাৰৰ, তৎক্ষণাত সন্তুষ্টিৰ বিষয়বস্তু, যেনে মাইক্ৰ’ড্ৰামা, বিশেষভাৱে আকৰ্ষণীয় যেন লাগিছিল। বিষয়বস্তু যিমানেই নিচাযুক্ত, চাবস্ক্ৰিপচনৰ বাবে ৰূপান্তৰৰ হাৰ সিমানেই বেছি, আৰু বিজ্ঞাপনৰ ৰাজহ সিমানেই বেছি।
বিশ্ববজাৰত মাইক্ৰ’ড্ৰামাৰ খণ্ড ২০২৪ চনত ৬.৫৪ বিলিয়ন ডলাৰ আছিল আৰু ২০৩০ চনত ১২ বিলিয়ন ডলাৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা। ভাৰত ২০৩৩ চনৰ ভিতৰত ২৭.২ বিলিয়ন ডলাৰ অ’টিটি বজাৰ হোৱাৰ প্ৰক্ষেপণৰ সৈতে এই বৃদ্ধিত গুৰুত্বপূর্ণ ভূমিকা পালন কৰিব। আল্ট্ৰা-শ্বৰ্ট, মোবাইল-ফাৰ্ষ্ট ফিকচনৰ ওপৰত নিৰ্মিত বিশ্বব্যাপী মাইক্ৰ’ড্ৰামা বজাৰখন ২০২৪ চনত ৬.৫৪ বিলিয়ন ডলাৰ আছিল। ভাৰতে এই বজাৰৰ এটা ডাঙৰ অংশ গঠন কৰে, কেৱল ইয়াৰ বৃহৎ স্মাৰ্টফোন পৰিহিত জনসংখ্যা বা ইণ্টাৰনেট ব্যৱহাৰকাৰী ভিত্তিৰ বাবেই নহয় বিশ্বজুৰি দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা আৰু বৃহত্তম অ’টিটি বজাৰসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম হোৱাৰ বাবেও। উল্লেখযোগ্য যে ২০৩০ চনৰ ভিতৰত ভাৰতীয় অ’টিটি বজাৰৰ আকাৰ দুগুণ হোৱাৰ আশা কৰা হৈছে, যাৰ ফলত প্ৰতিযোগিতা তীব্ৰতৰ হৈ উঠিব।
ছ’চিয়েল মিডিয়াত ভিডিঅ’ কন্টেন্ট ব্যৱহাৰৰ কথা আহিলে ভাৰতে এখন সমৃদ্ধিশালী বজাৰ উলিয়াই আনে। চাৰি বছৰ আগতে ইউটিউব শ্বৰ্টছৰ লঞ্চপেড আছিল দেশখনে ১ টনতকৈ অধিক দৰ্শকক প্ৰদৰ্শন কৰে, আনহাতে ইনষ্টাগ্ৰামৰ বাবে ভাৰতে ৩৮৫.৪ মিলিয়নত বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ ৰিলছ দৰ্শকক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।
মাইক্ৰ’ড্ৰামা এতিয়া চীন মূলৰ ভাৰতীয় সফলতাৰ কাহিনী নহয়। ই এক বিশ্বব্যাপী ধাৰালৈ বিকশিত হৈছে, যিয়ে বিনিয়োগকাৰীৰ মনোযোগ এই স্থানলৈ লৈ গৈছে। ২০২৪ চনত ৰিলশ্বৰ্টৰ অভিভাৱক ক্ৰেজি মেপেল ষ্টুডিঅ’ৰ ৰাজহ ৩০ মিলিয়ন ডলাৰলৈ জুম হয় , আনহাতে টিকটকৰ মূল কোম্পানী বাইটডান্সেও আল্ট্ৰা-শ্বৰ্ট গল্প কোৱা উদ্যোগৰ সমৰ্থন আৰম্ভ কৰিছে। চীনৰ দৰে বিশ্ববজাৰতো মাইক্ৰ’ড্ৰামা এপৰ বিস্তাৰ ঘটিছে, কিন্তু ভাৰতত ইয়াৰ বেলেগ ভাৱে সফলতা আহিছে – বিশেষকৈ ফ্ৰীমিয়াম আৰু বিজ্ঞাপন-সমৰ্থিত মডেলৰ বাবে। মোবাইল-প্ৰথম, স্বল্প-সময় দৰ্শকসমূহৰ বাবে এই নতুন ধাৰণাই মনোৰঞ্জনৰ পৰিভাষা সলনি কৰি তুলিছে।
এই যুগত সংকুচিত কৰি পেলালে আৰু মোবাইল ফোনবোৰে আমাৰ হাতৰ মুঠিলৈকে আৰু কমাই দিলে। ২০১৫ চনত টেলিভিছন চেট আৰু ৮,৮০০ মাল্টিপ্লেক্স স্ক্ৰীণ থকা ১৬৭ মিলিয়ন ঘৰৰ পৰা ভাৰত ১০ বছৰত ১.২ বিলিয়ন শক্তিশালী স্মাৰ্টফোন বজাৰ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছে। মনোৰঞ্জন আন্তঃপৃষ্ঠৰ ক্ষুদ্ৰকৰণৰ সৈতে সমন্বয়ত বিষয়বস্তুৰ বিকাশ ঘটিছিল। যেতিয়া চুটি ভিডিঅ’ প্লেটফৰ্ম টিকটকে বিশ্বজুৰি মোবাইল ফোন স্ক্ৰীণত শাসন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে, তেতিয়া কন্টেন্টে টিকটকাইজেচনৰ পৰ্যায়ত প্ৰৱেশ কৰিলে।
২০২২ চনৰ আশে-পাশে চীনৰ কোম্পানীসমূহে সমগ্ৰ বিশ্বতে বিশেষকৈ আমেৰিকাত সক্ৰিয়ভাৱে সম্প্ৰসাৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। চীনৰ বাহিৰত ReelShort ৰ দৰে এপ খেলুৱৈ হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল। ২০২৪ চনৰ ভিতৰত মাইক্ৰ’ড্ৰামা চুটি-ফৰ্মৰ বিষয়বস্তুৰ ভিতৰত এটা সুকীয়া খণ্ড হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে, শীৰ্ষ ১০টা মাইক্ৰ’ড্ৰামা এপে সামূহিকভাৱে বিশ্বজুৰি ১.৭ বিলিয়ন ডলাৰৰ ওপৰত উপাৰ্জন কৰে।
মহামাৰীৰ পিছত মাইক্ৰ’ড্ৰামাৰ এই ঢৌৰ উত্থান ঘটিছে, অধিক শিপাই যোৱা মোবাইল ব্যৱহাৰৰ অভ্যাসৰ মূলধন হিচাপে লৈ । যেতিয়া মাইক্ৰ’ড্ৰামাই ভাৰতীয় দৰ্শকক আকৰ্ষণ কৰিলে, তেতিয়া এই ঢৌত উঠিবলৈ ৰিলছাগা আৰু ৰিলিছৰ দৰে ষ্টাৰ্টআপৰ জন্ম হ’ল।
ভাৰতত বিশেষকৈ KuKu FM আৰু KuKu TV যেনে স্থানীয় ষ্টাৰ্টআপে এই ফৰ্মেটৰ ওপৰত অধিক বিনিয়োগ কৰি আছে। ২০১৮ চনত মীনা, লাল চান্দ বিছু, আৰু বিকাশ গোৱালে আৰম্ভ কৰা Kuku FM-এ ২০টাতকৈও অধিক ধাৰা আৰু সাতটাতকৈও অধিক ভাষাত অডিঅ’বুক, গল্প, কিতাপৰ সাৰাংশ, আৰু চুটি পাঠ্যক্রম আগবঢ়ায়। Kuku TV য়ে দাবী কৰে যে বৰ্তমান একচন, বলীউড, বিজ্ঞান-কল্পকাহিনী, আৰু পৌৰাণিক কাহিনীৰ দৰে ধাৰাসমূহৰ ৩০০ ঘণ্টাৰো অধিক প্ৰিমিয়াম গল্পৰ লাইব্ৰেৰী আছে ।
গল্প কোৱাৰ প্লেটফৰ্ম KuKu FM-এ ১৪ ফেব্ৰুৱাৰীত ঘোষণা কৰিছিল যে তেওঁলোকে ভিডিঅ’ ষ্ট্ৰীমিং প্লেটফৰ্ম কুকু টিভি মুকলি কৰি ধাৰাবাহিক মাইক্ৰ’-ড্ৰামাত আক্ৰমণ চলাইছে। এণ্ড্ৰইড আৰু আই অ’ এছত উপলব্ধ কুকু টিভিয়ে হিন্দী, তেলেগু, কানাড়া, আৰু বাংলা ভাষাত চুটি, এপিচ’ডিক উলম্ব মাইক্ৰ’-ড্ৰামা আগবঢ়াব। প্ৰতিটো খণ্ড ২ মিনিটলৈকে চলিব, প্ৰতিখন ধাৰাবাহিকত ৫০টাতকৈও অধিক খণ্ড থাকিব।
ইতিমধ্যে জনপ্ৰিয়তাৰ লগতে বৰ্তমানলৈকে এই KuKu য়ে ২ মিলিয়ন ডলাৰৰ ধন সংগ্ৰহ কৰিছে।
KuKu FM ৰ ৰাজহ ২৪ বিত্তীয় বৰ্ষৰ বাবে ৮৭.৯৫ কোটি টকা, যিটো পূৰ্বৰ বছৰৰ ৪১.২ কোটি টকাৰ তুলনাত দুগুণ বৃদ্ধি। ইয়াৰ উপৰিও কোম্পানীটোৱে বছৰৰ পিছত বছৰ ধৰি ১৭.৮ শতাংশ লোকচান হ্ৰাস কৰি ২৪ বিত্তীয় বর্ষত ৯৫.৮ কোটি টকা হয়, যিটো ২৩ বিত্তীয় বর্ষত ১১৬.৬ কোটি টকা লোকচান হৈছিল।
ভাৰতৰ অ’টিটি ক্ষেত্ৰত মাইক্ৰ’ড্ৰামা হৈছে এটা উজ্বল ভৱিষ্যৎ, যিয়ে ক্ষুদ্ৰ, মোবাইল-ফাৰ্ষ্ট কাহিনী প্ৰণালীৰ জৰিয়তে পূৰ্বৰ পৰম্পৰাগত বিনোদনৰ ধাৰণাক সলনি কৰি দিছে। এই নতুন ধাৰণাই ৩০-৪০ মিনিটৰ টেলিভিছন ছিৰিজৰ ঠাই লৈ মোবাইল দৰ্শকৰ বাবে অধিক সুবিধাজনক আৰু আকৰ্ষণীয় বিকল্প আগবঢ়াইছে।
