Skip to content

অসমৰ গৌৰৱ শ্বহীদ কেপ্তেইন জিন্টু গগৈ

Dr Netraranjan
June 30, 20259 second read
Jintu Gogoi

১৯৯৯ চনৰ ২৬ জুলাই, দেশৰ ইতিহাসত সাহস, উৎসৰ্গা আৰু ৰাষ্ট্ৰপ্ৰেমৰ এক অবিস্মৰণীয় দিন। ভাৰতীয় স্থলসেনাই কাৰ্গিলৰ সুউচ্চ পাহাৰত হাড় কঁপোৱা শীতত চিৰবৈৰী পাকিস্তানৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ কৰি ভাৰতীয় সেনাই পাকিস্তানক কাৰ্গিল যুদ্ধত পৰাভূত কৰি সীমান্তত বিজয় ধ্বজা উৰুৱাইছিল। সেই যুদ্ধতে অগণন সেনানীৰ বলিদানৰ লগতে প্ৰাণ হেৰুৱাইছিল লাচিতৰ তেজেৰে শক্তিশালী এজন অসমীয়া সেনানী অসমৰ গৌৰৱ, শ্বহীদ কেপ্টেইন জিন্টু গগৈ।

গোলাঘাট জিলাৰ খুমটাইত জন্মগ্ৰহণ কৰা জিন্টু গগৈয়ে তেজেৰে লিখিছিল দেশপ্ৰেমৰ এক অমৰ কাহিনী। ১৯৯৯ চনৰ ৩০ জুন তাৰিখে, বাটালিক চেক্টৰৰ কালাপথাৰত পাকিস্তানী সেনাৰ সৈতে সংঘৰ্ষৰ সময়ত তেওঁ গুলীত আহত হৈ শ্বহীদ হয়। যুদ্ধৰ উত্তপ্ত পৰিস্থিতিত বহুদিনলৈকে তেওঁৰ মৃতদেহ উদ্ধাৰ নোহোৱাকৈ আছিল। অৱশেষত, তৎকালীন প্ৰধানমন্ত্ৰী অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ ব্যক্তিগত হস্তক্ষেপত তেওঁক উদ্ধাৰ কৰি ঘূৰাই অনা হৈছিল।

শত্ৰুক পৰাভূত কৰি ১৯৯৯ চনৰ ২৬ জুলাইত ভাৰতীয় সেনাই পাকিস্তান সীমান্তত বিজয় ধ্বজা উৰুৱাইছিল। দেশৰ ৫২৭ গৰাকী সাহসী সেনানীৰ দৰে জিন্টু গগৈয়ে সেই বিজয়ক সম্ভব কৰি তুলিবলৈ নিজৰ প্ৰাণ উৎসৰ্গা কৰিছিল। কেপ্তেইন জিন্টু গগৈ অসমৰ গোলাঘাট জিলাত অৱস্থিত এখন সৰু গাঁও খুমটাইৰ পৰা আহিছিল। ভাৰতীয় বায়ুসেনাৰ গৌৰৱান্বিত প্ৰবীণ ফ্লাইং অফিচাৰ থগিৰাম গগৈ আৰু শ্ৰীমতী ড. দুলুপ্ৰভা গগৈৰ সুযোগ্য সন্তান জিন্টু গগৈ। তেওঁৰ দুগৰাকী ভগ্নী আছিল। সৰুৰে পৰাই সশস্ত্ৰ বাহিনীয়ে কেপ্তেইন জিন্টুক গভীৰভাৱে অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল আৰু তেওঁৰ সেউজীয়া ইউনিফৰ্ম পিন্ধাৰ সপোন পৰিপক্ক হোৱাৰ লগে লগে আৰু অধিক শক্তিশালী হৈ উঠিছিল। তেওঁৰ সমগ্ৰ শৈক্ষিক যাত্ৰাত জাতি সেৱাৰ প্ৰতি তেওঁৰ দৃঢ়তা আৰু আবেগ অটল হৈ থাকিল। স্নাতক ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পিছত তেওঁ চেন্নাইৰ বিষয়া প্ৰশিক্ষণ একাডেমী (Officers Training Academy )ত যোগদান কৰিবলৈ কঠোৰ বাছনি প্ৰক্ৰিয়াটো উত্তীৰ্ণ হয়। তেখেতে Officers Training Academy ত তীব্ৰ সামৰিক প্ৰশিক্ষণ লয় আৰু তাৰ ঠিক এবছৰ পাচত অৰ্থাৎ 1995 চনৰ 11 মাৰ্চত ভাৰতীয় সেনা বাহিনীৰ 17 নং গাৰোৱাল ৰাইফলচৰ বেটেলিয়ানত লেফটেনেণ্ট হিচাপে যোগদান কৰে জিন্টু গগৈয়ে৷ ভাৰতীয় সেনাৰ অন্যতম সজ্জিত আৰু যুদ্ধ-কঠিন পদাতিক ৰেজিমেণ্ট। শ্বৰ্ট চাৰ্ভিচ কমিছন (এছ এছ চি) ৫৯ পাঠ্যক্ৰমৰ অংশ হিচাপে তেওঁ উত্তীৰ্ণ হৈ দ্ৰুতগতিত নিজকে এজন সক্ষম আৰু দায়বদ্ধ যুৱ বিষয়া হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰে।

১৯৯৯ চনত পাকিস্তানৰ সৈতে কাৰ্গিল সংঘাত তীব্ৰতৰ হোৱাৰ লগে লগে তেওঁক ইউনিট জম্মু-কাশ্মীৰ অঞ্চলত নিয়োগ কৰা হয়। সেই সময়ত কেপ্তেইন জিন্টু ছুটীত আছিল আৰু শেহতীয়াকৈ তেওঁৰ এংগেজমেণ্ট হৈছিল। কিন্তু তেওঁৰ গভীৰ কৰ্তব্যবোধ প্ৰদৰ্শন কৰি এংগেজমেণ্টৰ ১২ দিনৰ পিছতেই নিজৰ বেটেলিয়নত যোগদান কৰিবলৈ উভতি আহে।

কাৰ্গিল যুদ্ধৰ সময়ত অসম আভ্যন্তৰীণ প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছিল কাৰণ উগ্ৰপন্থী সংগঠন আলফা (ইউনাইটেড লিবাৰেচন ফ্ৰণ্ট অৱ অসম) য়ে ৰাজ্যবাসীক অনুপ্ৰৱেশকাৰী শক্তিক সমৰ্থন কৰিবলৈ মুকলিকৈ আহ্বান জনাইছিল। এনে কষ্টকৰ সময়ত যুদ্ধৰ মঞ্চত কেপ্তেইন গগৈৰ উপস্থিতিয়ে এক শক্তিশালী বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছিল। তেওঁৰ বীৰত্ব, দেশপ্ৰেম, আলোড়নমূলক গাথাই অসমৰ জনসাধাৰণক ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ সৈতে একত্ৰিত হৈ থিয় দি বিভাজনকাৰী মতাদৰ্শক প্ৰত্যাখ্যান কৰিবলৈ একত্ৰিত কৰিছিল।

কাৰ্গিল যুদ্ধৰ সময়ত কেপ্তেইন জিন্টু গগৈৰ ইউনিট ১৭ গড় ৰিফক “অপ বিজয়”ৰ অংশ হিচাপে জে এণ্ড কে ছেক্টৰৰ বাটালিক-য়ালদোৰ অঞ্চলত নিয়োজিত কৰা হৈছিল। ইউনিটটো ৭০ নং ইনফেণ্ট্ৰি ব্ৰিগেডৰ কমাণ্ডত কাম কৰি আছিল। সামগ্ৰিক নিয়ন্ত্ৰণ আছিল ৩ ইনফেণ্ট্ৰি ডিভিজনৰ। ১৯৯৯ চনৰ মে’ মাহৰ আৰম্ভণিলৈকে পাকিস্তানী বাহিনীয়ে LoC ৰ ওপৰেৰে অনুপ্ৰৱেশ কৰিছিল। LoC ৰ ওপৰেৰে প্ৰৱেশৰ পৰিসৰ প্ৰতিটো খণ্ডতে ৪ৰ পৰা ৮ কিলোমিটাৰলৈকে ভিন্ন আছিল। ১৯৯৯ চনৰ মে’ মাহৰ প্ৰথম সপ্তাহত প্ৰথমবাৰৰ বাবে বাটালিক-য়াল্ডোৰ অঞ্চলত অনুপ্ৰৱেশ ধৰা পৰিছিল। বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ স্থানত আৰ্টিলাৰী বা বায়ু শক্তিৰ কোনোৱেই দৃশ্যমান দূৰত্বত নথকা শত্ৰু বাহিনীক স্থানচ্যুত কৰিব পৰা নাছিল। মাটি আৰু শত্ৰুৰ অনুপ্ৰৱেশৰ বিন্যাস বুজি পোৱাৰ পিছত প্ৰথমে জাংক লুংপাৰ মাজেৰে LoC লৈ কৰিড’ৰ মুকলি কৰি শত্ৰুৰ অনুপ্ৰৱেশ এলেকাত এটা ৱেজ চলোৱাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হয় আৰু তাৰ পিছত প্ৰতিটো অঞ্চলৰ সৈতে মোকাবিলা কৰা হয়। এই কামটো ১২ জন জেক এল আইক ১০ জন পেৰা(এছ এফ) আৰু লাডাখ স্কাউটৰ এটা কোম্পানীক দিয়া হৈছিল আৰু ১৯৯৯ চনৰ ০৩ জুন তাৰিখে সম্পূৰ্ণ কৰা হৈছিল। কিন্তু শত্ৰুৱে পশ্চিম, পূব আৰু উত্তৰ দিশৰ ৰিজবোৰ দখল কৰি থাকিল। জাংক লেংপাৰ মাজেৰে কৰিডৰটো সুৰক্ষিত কৰি লোৱাৰ পিছত এটা এটাকৈ আন ৰিজবোৰ দখল কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হ’ল। ১৯৯৯ চনৰ ০৮ জুনত Pt 5203 দখল কৰাৰ পিছত বাম্প II & III আৰু কলা পথাৰৰ সাধাৰণ অঞ্চলত জুবাৰ ৰিজত পশ্চিম ফ্লেংকৰ উত্তৰ উচ্চতা দখল কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হয়। কেপ্তেইন জিন্টু গগৈৰ ইউনিট ১৭ গড় ৰিফক এই কাম দিয়া হৈছিল। পৰিকল্পনা আছিল বাম্প III, কলা পথাৰ আৰু মাউণ্ডৰ শত্ৰুৰ স্থান এটাকৈ কোম্পানীৰে দখল কৰা। শত্ৰুৰ স্থান সকলোবোৰ বাম্প দ্বিতীয় আৰু বাম্প তৃতীয়ৰ মাজত আছিল য’ত পূৰ্বে পেৰা বিশেষ বাহিনী প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল। বেটেলিয়নে চীন নালাৰ ফ্লেট এৰিয়া নামেৰে জনাজাত স্থানত ৪-৫ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত এটা দৃঢ় ঘাটি স্থাপন কৰাৰ পৰিকল্পনা কৰিছিল, য’ত তেওঁলোকে আক্ৰমণৰ চূড়ান্ত প্ৰস্তুতি চলাব পাৰিব।

1999 চনৰ 29 জুন, কেপ্টেইন জিন্টু গগৈক দায়িত্ব দিয়া হ’ল কালা পথাৰৰ যুৱৰ নামৰ এক শিখৰত অৱস্থিত শ্ৰীনগৰ – লেহ সংযোগী ৰাষ্ট্ৰীয় ঘাইপথৰ সুৰক্ষা নিজৰ অধীনলৈ অনা ৷ নিজৰ সৈন্য লগত লৈ অভিযানত নামি পৰিল জিন্টু গগৈ৷ কেপ্তেইন গগৈৰ নেতৃত্বত ভাৰতীয় সৈন্যই ১৯৯৯ চনৰ ২৯ জুনৰ অন্তিম প্ৰহৰত নিজৰ অভিযান আৰম্ভ কৰে। কেপ্তেইন জিন্টু গগৈয়ে মিছনৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰি নিজৰ সৈন্যৰ সৈতে লক্ষ্যৰ দিশে এক পথ নিৰ্ধাৰণ কৰে, যাৰ বাবে প্ৰায় ১ কিলোমিটাৰ কষ্টকৰ আৰোহণৰ প্ৰয়োজন হয়। কেপ্তেইন গগৈয়ে নিজৰ সৈন্যবাহিনীক নেতৃত্ব দি ৰিজৰ ওপৰলৈ লৈ গ’ল অৱশ্যে শত্ৰুৰ চকুত পৰাত সকলো দিশৰ পৰা শত্ৰুৱে ঘেৰি ধৰিলে। শত্ৰু পক্ষই আত্মসমৰ্পণ কৰিবলৈ কোৱাৰ লগে লগে কেপ্তেইন গগৈয়ে  ৰেজিমেণ্টৰ আদৰ্শ মন্ত্ৰ “युद्धया कृत निश्चय” (Fight With Determination)” ক পালন কৰি ৰেজিমেণ্টৰ মূলমন্ত্ৰ “বদ্ৰী বিশাল লাল কি জয়” বুলি বিপ্লৱী ৰেজিমেণ্টক উদ্দেশ্য সজোৰে চিঞৰি শত্ৰু সৈন্যৰ ওপৰত আক্ৰমণ চলায়।

কেপ্তেইন গগৈয়ে সাহসী কাৰ্য্যত শত্ৰুৰ দুজন জোৱানক হত্যা কৰিলেও একে সময়তে গুলীৰে আঘাতপ্ৰাপ্ত হয়। তেওঁৰ সৌৰ প্লেক্সছত থকা মেচিনগানৰ পৰা সম্পূৰ্ণ বিস্ফোৰণ ঘটিছিল যদিও শেষ মূহুৰ্তলৈকে গুলীচালনা কৰিয়েই থাকিল। অৱশেষত আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈ মৃত্য হয়। আৰু জুবাৰ টপত পিকেটৰ পৰা মাত্ৰ ১৫০ গজ দূৰত তেওঁৰ মৃতদেহ উদ্ধাৰ হয়। এই সমগ্ৰ অভিযানত কেপ্তেইন জিন্টু গগৈৰ উপৰিও ১৭ গড় ৰিফৰ আন এঘাৰজন জোৱানে প্ৰাণ আহুতি দিয়ে।

1999 চনৰ 15 আগষ্টত এইগৰাকী বীৰ যোদ্ধাক মৰণোত্তৰভাৱে ভাৰতবৰ্ষৰ তৃতীয় বৃহৎ সন্মান “বীৰ চক্ৰ” প্ৰদান কৰা হয়৷ ইয়াৰ পিচত ক্ৰমে 2007 চনত বীৰ চিলাৰায় সন্মান, 2014 চনত অসম চৰকাৰে মৰণোত্তৰভাৱে “লাচিত বৰফুকন” সন্মানেৰে সন্মানিত কৰে এইগৰাকী বীৰ যোদ্ধাক৷ তাৰোপৰি 2004 চনৰ পৰা সেনাবাহিনীত বীৰচক্ৰ মেম’ৰিয়েল ফুটবল টুৰ্ণামেন্ট আয়োজন কৰা হয়৷ 2009 চনত গুৱাহাটীৰ নাৰেংগীস্থিত 101 কেন্টনমেন্টত জিন্টু বীৰ শীৰ্ষক স্মাৰক স্থাপন কৰা হয়৷

তাৰ পিছৰ দিনকেইটাত বেটেলিয়নে নতুনকৈ আক্ৰমণ চলাই কালাপথাৰক দখল কৰে। ইয়াৰ ফলত অধিক সফলতাৰ পথ প্ৰশস্ত হ’ল – বেটেলিয়নে মুন্থো ধালো কমপ্লেক্সত আন এটা আধিপত্যশীল বৈশিষ্ট্য গ্ৰহণ কৰিবলৈ আগবাঢ়িল, অৱশেষত প্ৰচণ্ড বৰফ আৰু ফলপ্ৰসূ শত্ৰুৰ গুলীৰ মাজতো পইণ্ট ৫২৮৫ ল’লে। পিছত বেটেলিয়নটোক ‘অপ বিজয়’ত  কৰা কৃতিত্বৰ বাবে বেটেল অ’নাৰ ‘বটালিক’ বঁটা প্ৰদান কৰা হয়।

কেপ্তেইন জিণ্টু গগৈ সমগ্ৰ জনসাধাৰণৰ বাবে, বিশেষকৈ নৱপ্ৰজন্মৰ বাবে এক প্ৰেৰণা। এই বীৰ শ্বহীদ গৰাকীলৈ সশ্ৰদ্ধ স্মৰণ। দেশৰ বাবে তেওঁৰ অৱদান চিৰ স্মৰণীয় হৈ ৰ’ব।

Dr Netraranjan

Dr. Netraranjan, the Editor-in- Chief of Janagana Barta is an alumni of JNU and over two decades experience in MNCs at Senior Leadership position. A doctorate in management, his key area of interest is Strategic Political Affairs, Consultancy and Research & Analysis.

Related Articles

Facebook Posts
This message is only visible to admins.
Problem displaying Facebook posts. Backup cache in use.
Click to show error
Error: Error validating access token: The session has been invalidated because the user changed their password or Facebook has changed the session for security reasons. Type: OAuthException
Most Discussed
Back To Top