অসমৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য: কমিটি ভাওনাৰ ইতিহাস আৰু গুৰুত্ব
অসমৰ মৰিগাঁও জিলাৰ চৰাইবাহী গাঁৱত তিনি বছৰৰ মূৰে মূৰে অনুষ্ঠিত হোৱা ঐতিহাসিক কমিটি ভাওনা (Committee Bhaona) কেৱল এটি নাট্যানুষ্ঠান নহয়, ই শংকৰী কলা-সংস্কৃতি (Shankari Sanskriti) আৰু সাংস্কৃতিক ঐক্যৰ এক শক্তিশালী প্ৰতীক। অসমীয়া ভাওনা (Assamese Bhaona) পৰম্পৰাৰ এক আঞ্চলিক পৰিৱেশ্য ৰূপ (Regional Performing Art) হিচাপে ইয়াৰ সুকীয়া বৈশিষ্ট্য আছে।
📜 কমিটি ভাওনাৰ সূত্ৰপাত আৰু ঐতিহাসিক পটভূমি
- প্ৰথম আয়োজন (১৮৫৮ চন): মৰিগাঁৱৰ চৰাইবাহীত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই ভাওনা মহোৎসৱ অনুষ্ঠিত হৈছিল ১৮৫৮ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত। প্ৰথম অৱস্থাত ই বছৰেকীয়া ভাওনা হিচাপে আৰম্ভ হৈছিল।
- তিনিবছৰীয়া মহোৎসৱ (১৮৮৫ চন): ১৮৮৫ চনৰ পৰা স্থানীয় ৰাইজে ইয়াক প্ৰতি তিনিবছৰৰ মূৰে মূৰে অনুষ্ঠিত কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰে, যাৰ বাবে ই কমিটি ভাওনা নামেৰে জনপ্ৰিয় হৈ উঠে।
- ব্ৰিটিছ শাসনৰ প্ৰভাৱ: কোনো কোনো ইতিহাসবিদৰ মতে, এই ভাওনাৰ আৰম্ভণিৰ সৈতে ব্ৰিটিছৰ শাসনকালৰ এক সম্পৰ্ক আছে। ১৮৫৭ চনৰ চিপাহী বিদ্ৰোহৰ পিছত ১৮৫৮ চনৰ ১ নৱেম্বৰত ৰাণী ভিক্টোৰিয়াৰ ঘোষণাক সন্মান জনাই চৰাইবাহীৰ লোকে এটা মহা-উৎসৱ পাতিছিল, যিটো ক্ৰমান্বয়ে ভাওনা মহোৎসৱৰ ৰূপ লয়।
🌟 কমিটি ভাওনাৰ অনন্য বৈশিষ্ট্য আৰু প্ৰাসংগিকতা
মৰিগাঁৱৰ কমিটি ভাওনাই অন্যান্য ভাওনাৰ পৰা পৃথক কৰা কেইবাটাও উল্লেখযোগ্য বৈশিষ্ট্য আছে:
- তিনি মঞ্চত একেলগে প্ৰদৰ্শন: শৰৎ ঋতুৰ ৰাস পূৰ্ণিমা তিথিত (Raas Purnima) চৰাইবাহীৰ বৰআলি ৰাস মন্দিৰ, বটতল শংকৰ মন্দিৰ আৰু নাথ মন্দিৰ— এই তিনিখন মঞ্চত প্ৰায় আধা কিলোমিটাৰ দূৰে দূৰে একেলগে অংকীয়া নাট (Ankiya Nat) প্ৰদৰ্শন কৰা হয়। এইটোৱেই ইয়াৰ প্ৰধান বিশেষত্ব।
- বহু দলৰ অংশগ্ৰহণ: এই মহোৎসৱত প্ৰায় ২০ৰ পৰা ২৬টা পৰ্যন্ত গাঁৱৰ ভাওনাৰ দলে একেলগে নাট মঞ্চস্থ কৰে।
- অংকীয়া নাটৰ প্ৰাচুৰ্য: ইয়াত মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ আৰু শ্ৰীমন্ত মাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত অংকীয়া নাটহে মুখ্যতঃ প্ৰদৰ্শিত হয়। এই পৰম্পৰাগত নাট্যশৈলীক (Traditional Theatre) ই জীয়াই ৰাখিছে।
- মুখাৰ ব্যৱহাৰ: ভাওনাৰ চৰিত্ৰসমূহ ফুটি উঠিবলৈ মুখাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যি অসমৰ লোক-কলাৰ (Assamese Folk Art) এক অনবদ্য নিদৰ্শন।
- গায়ন-বায়ন আৰু মণিকূট প্ৰদৰ্শন: ভাওনা আৰম্ভ কৰাৰ আগতে প্ৰতি সন্ধ্যা গায়ন-বায়নৰ দলে সাতবাৰ মণিকূট (Manikoot) প্ৰদৰ্শন কৰি এক আধ্যাত্মিক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰে।
🤝 সামাজিক একতাত কমিটি ভাওনাৰ ভূমিকা
কমিটি ভাওনাই জাতি-জনগোষ্ঠীৰ সমন্বয়ৰ (Communal Harmony) এক শক্তিশালী সেতু হিচাপে কাম কৰে। ইয়াত চুতীয়াকে ধৰি বিভিন্ন জনগোষ্ঠীৰ লোকে নিজ নিজ অংকীয়া নাট প্ৰদৰ্শন কৰে। এই সাৰ্বজনীন ভাওনা মহোৎসৱে সাম্প্ৰতিক সময়তো মহাপুৰুষীয়া ধৰ্ম (Mahapurushiya Dharma) আৰু অসমীয়া কৃষ্টিক (Assamese Culture) বিশ্ব দৰবাৰত দাঙি ধৰিছে।
